سنجش درجة روستاگرایی با استفاده از مدل تاپسیس فازی (مطالعة موردی: روستاهای دهستان مرکزی شهرستان خدابنده)

Authors

محمدرضا رضوانی

طاهره صادقلو

حمدالله سجاسی قیداری

abstract

روستاگرایی مفهومی است مرتبط با پیوندهای شهر و روستا و تأثیرات متقابلی که این دو سکونتگاه انسانی در عرصة فضای جغرافیایی سرزمین بر هم دارند. رواج شیوة معیشت و زندگی شهری در مناطق روستایی، چهرة مناطق روستایی را دگرگون ساخته و ساختارهای اقتصادی، اجتماعی و اکولوژیکی جدیدی را خلق کرده است. بر این اساس، کارکردهای روستایی نیز در مناطق روستایی متنوع و گسترده شده اند. بنابراین انجام تحلیل فضایی از درجة روستاگرایی یا روستایی بودن می تواند متولیان توسعه و برنامه ریزی روستایی را به تهیه و اجرای برنامه های متناسب با وضع موجود و پتانسیل ها هدایت کند. از سوی دیگر، درجة روستاگرایی منجر به تعمق بیشتر در راه های حفظ جامعة روستایی با شیوه و سبک معیشتی و فعالیتی بومی به عنوان میراث تمدن می گردد. تاکنون مطالعات متعددی در سطح جهانی در زمینة روستاگرایی انجام شده که نتایج آنها می تواند پایه ای برای ارزیابی روستاگرایی در کشور باشد. هدف اصلی مقالة حاضر سنجش روستاگرایی است و برای انجام آن از رویکرد ترکیبی با روش شناسی توصیفی ـ تحلیلی استفاده گردید. در این راستا، پرسش نامه هایی با در نظر داشتن شاخص های روستاگرایی در سطح جهانی و انطباق آن با شرایط منطقه طراحی شد. پس از جمع آوری داده ها از 21 روستای دهستان حومة مرکزی شهرستان خدابنده، از مدل تاپسیس فازی برای سنجش درجة روستاگرایی استفاده گردید. نتایج به دست آمده نشان می دهند که روستاهای قانلی، چپقلو و داشلوجه به ترتیب با امتیازات 648/0 ، 608/0 و 577/0 درجة روستاگرایی بالایی دارند و در مقابل در روستاهای زواجر، لاچوان و دوتپه سفلی درجه روستاگرایی پایین تر است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

سنجش درجة روستاگرایی با استفاده از مدل تاپسیس فازی (مطالعة موردی: روستاهای دهستان مرکزی شهرستان خدابنده)

روستاگرایی مفهومی است مرتبط با پیوندهای شهر و روستا و تأثیرات متقابلی که این دو سکونتگاه انسانی در عرصة فضای جغرافیایی سرزمین بر هم دارند. رواج شیوة معیشت و زندگی شهری در مناطق روستایی، چهرة مناطق روستایی را دگرگون ساخته و ساختارهای اقتصادی، اجتماعی و اکولوژیکی جدیدی را خلق کرده است. بر این اساس، کارکردهای روستایی نیز در مناطق روستایی متنوع و گسترده شده‌اند. بنابراین انجام تحلیل فضایی از درجة ر...

full text

تحلیل فضایی و سنجش توسعه یافتگی دهستان های شهرستان میاندوآب با استفاده از مدل تاپسیس فازی

برنامه ریزی فضایی یا سازماندهی فضایی روندی برای بهره ور سازی، آرایش منطقی، حفظ تعادل، توازن و هماهنگی بین جمعیت و تأسیسات اقتصادی ایجاد شده در فضای جغرافیایی و جلوگیری از بروز عدم تعادل و بازتاب های تخریبی و منفی در فضای سرزمین است. در این پژوهش 23 شاخص از شاخص های توسعه شهرستان میاندوآب شامل شاخص های اقتصادی- اجتماعی (5 زیر شاخص)، آموزشی- فرهنگی (8 زیر شاخص)، بهداشتی- درمانی (5 زیر شاخص) و شاخ...

full text

سنجش و اولویت‌بندی پایداری اجتماعی در مناطق روستایی، با استفاده از تکنیک رتبه‌بندی براساس تشابه به حل ایده‌آل فازی (مطالعه موردی: دهستان حومه بخش مرکزی شهرستان خدابنده)

پایداری مفهومی است که توجه اساسی آن بر حفظ سرمایه‌ها (انسانی، طبیعی، اجتماعی و اقتصادی) در جهت عدالت بین‌نسلی است. توسعه پایدار در صورتی تحقق می‌یابد که همپوشی بین لایه‌های اکولوژیکی، اقتصادی و اجتماعی ایجاد گردد. این بدان معنی است که هر یک از سیستم‌ها و زیرسیستم‌های اکولوژیکی، اقتصادی و اجتماعی به حد مطلوبی از پایداری دست یابند تا بتوان در مورد پایداری به قضاوت پرداخت. جامعه روستایی ما تحت تأث...

full text

تحلیل فضایی و سنجش توسعه یافتگی دهستان‌های شهرستان میاندوآب با استفاده از مدل تاپسیس فازی

برنامه ریزی فضایی یا سازماندهی فضایی روندی برای بهره ور سازی، آرایش منطقی، حفظ تعادل، توازن و هماهنگی بین جمعیت و تأسیسات اقتصادی ایجاد شده در فضای جغرافیایی و جلوگیری از بروز عدم تعادل و بازتاب‌های تخریبی و منفی در فضای سرزمین است. در این پژوهش 23 شاخص از شاخص‌های توسعه شهرستان میاندوآب شامل شاخص‌های اقتصادی- اجتماعی (5 زیر شاخص)، آموزشی- فرهنگی (8 زیر شاخص)، بهداشتی- درمانی (5 زیر شاخص) و شاخ...

full text

سنجش پایداری روستایی با استفاده از الگوی راهبردی مطالعه موردی: روستاهای شهرستان خدابنده

با تغییر پارادایم توسعه از رویکردهای سنتی و کلاسیک به پارادایم جدید توسعه پایدار و رویکردهایی چون مشارکت، توانمندسازی، ظرفیت سازی و ...، ادبیات برنامه ریزی و مدیریت نیز تحول یافته و به برنامه ریزی و مدیریت راهبردی جهت دهی شده است. بر این اساس امروزه برای پیاده سازی پارادایم توسعه پایدار نیاز به مدل ها و الگوهای جدید برنامه ریزی است تا با یک نگاه همه جانبه و آینده نگر بتواند پاسخگوی نیازهای توسع...

full text

سنجش پایداری روستایی با استفاده از الگوی راهبردی مطالعه موردی: روستاهای شهرستان خدابنده

با تغییر پارادایم توسعه از رویکردهای سنتی و کلاسیک به پارادایم جدید توسعه پایدار و رویکردهایی چون مشارکت، توانمندسازی، ظرفیت سازی و ...، ادبیات برنامه ریزی و مدیریت نیز تحول یافته و به برنامه ریزی و مدیریت راهبردی جهت دهی شده است. بر این اساس امروزه برای پیاده سازی پارادایم توسعه پایدار نیاز به مدل ها و الگوهای جدید برنامه ریزی است تا با یک نگاه همه جانبه و آینده نگر بتواند پاسخگوی نیازهای توسع...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهشهای روستائی

Publisher: دانشکده جغرافیا- دانشگاه تهران (قطب علمی برنامه ریزی روستایی)

ISSN 7373-2008

volume 2

issue 5 2011

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023